Olakšice i subvencije kod zapošljavanja u 2023. godini

Olakšice iz čl. 21b ZPDG

Olakšice i subvencije kod zapošljavanja, istražujemo koja su prava i obaveze. 

Poslodavac ima pravo na povraćaj dela plaćenih poreza i doprinosa na zarade za novozaposleno lice isplaćenu zaključno sa 31.12.2023. kroz program za olakšice i subvencije kod zapošljavanja.

Uslovi: Da je pre zasnivanja radnog odnosa kod poslodavca to lice bilo prijavljeno kod Nacionalne službe za zapošljavanje najmanje šest meseci a lice koje se smatra pripravnikom najmanje tri meseca. Novozaposlenim licem ne smatra se lice koje je pre zasnivanja radnog odnosa bilo zaposleno kod poslodavca koji je povezano pravno lice sa poslodavcem sa kojim zasniva radni odnos.

Uslov je i da se poveća broj zaposlenih kod poslodavca u odnosu na broj zaposlenih na dan 31.3.20214.

Sadržina olakšice: Poslodavac ima pravo na povraćaj plaćenog poreza i doprinosa u iznosima:

1. 65% ako je zasnovao radni odnos sa najmanje 1 a najviše 9 novozaposlenih lica,
2. 70% ako je zasnovao radni odnos sa najmanje 10 a najviše 99 novozaposlenih lica,
3. 75% ako je zasnovao radni odnos sa najmanje 100 novozaposlenih lica.
   
   

Gubitak prava  na korišćenje olakšice: Ako broj zaposlenih padne ispod broja zaposlenih na dan 31.03.2014. I raskidom ugovora o radu. Ugovor o radu može biti na neodređeno i određeno vreme.

Olakšice iz čl. 21d ZPDG

Poslodavac koji je razvrstan u mikro ili malo pravno slice , koji zasnuje radni odnos sa najmanje dva nova lica ima pravo na povraćaj 75% plaćenog poreza na zarade kao i 75% plaćenih doprinosa. Novozaposleno lice smatra se lice koje je pre zasnivanja radnog odnosa bez prekida bilo prijavljeno u NSZ kao nezaposleno najmanje šest meseci. Lice koje se smatra pripravnikom najmanje tri meseca. Novozaposlenim licem ne smatra se lice koje je pre zasnivanja radnog odnosa bilo zaposleno kod poslodavca koji je povezano pravno lice sa poslodavcem sa kojim zasniva radni odnos.

Poslodavac može da počne da koristi olakšicu tek po zasnivanju radnog odnosa sa drugim novozaposlenim licem.

Olakšice i subvencije kod zapošljavanja može da ostvari poslodavac ako se zasnivanjem radnog odnosa sa novozaposlenim licem povećava broj zaposlenih najmanje za dva u odnosu na broj zaposlenih koji je poslodavac imao 31.10.2015.

Gubitak prava na korišćenje olakšice: Prekidom radnog odnosa ili smanjenjem broja zaposlenih u odnosu na dan 31.10.2015. poslodavac gubi pravo da i dalje koristi olakšicu. On nije u obavezi da je vrši povraćaj primljenih sredstava. Kada se prekine radni odnos sa jednom od dva novozaposlena lica poslodavac gubi pravo i na korišćenje olakšice i na drugo novozaposleno lice.

Promenom pravne forme preduzeća gubi se pravo na korišćenje olakšice.

Olakšica iz čl. 21g ZPDG

Poslodavac koji na neodređeno vreme zaposli lice sa invaliditetom oslobađa se obaveze plaćanja obračunatog i obustavljenog poreza iz zarada. Odnosno doprinosa za obavezno socijalno osiguranje na teret  sredstava poslodavca- za preiod od tri godine od dana zasnivanja radnog odnosa. Novozaposlenim licem sa invaliditetom ne smatra se lice koje je pre zasnivanja radnog odnosa bilo zaposleno kod poslodavca koji je povezano pravno lice sa poslodavcem sa kojim zasniva radni odnos. Povcezanost lica sa invaliditetom i poslodavca po osnovu srodstva ne predstavlja smetnju za korišćenje olakšice.

Gubitak prava na korišćenje olakšice: Nakon raskida ogovora o radu gubi se pravo na korišćenje olakšice.

Olakšice za kvalifikovane novozaposlene – član 21ž ZPDG/ čl. 45đ ZDOSO

Poslodavac koji je na dan 31.12.2020. godine imao najviše tridesetoro zaposlenih pa je u bilo kom trenutku u periodu od 01.01.2020. do 31.12.2021. godine zaključio, odnosno od 01.01.2022. do 31.12.2025. godine zaključi sa kvalifikovanim novozaposlenim licem ugovor o radu , oslobađa se obaveze plaćanja obračunatog i obustavljenog poreza iz zarade, kao i doprinosa za obavezno penzijsko i invalidsko osiguranje na teret zaposlenog i na teret poslodavca, za zaradu isplaćenu zaključno sa 31.12.2025.

Postoje tri kategorije kvalifikovanih novozaposlenih lica:

• Lice koje u periodu od 1.1. do 31.12.2019. godine nije imalo status osiguranika zaposlenog, odnosno osiguranika samostalnih delatnosti koji je osnivač odnosno član privrednog društva koji je u radnom odnosu u tom privrednom društvu čiji je osnivač, a status osiguranika zaposlenog, odnosno osiguranika samostalnih delatnosti koji je osnivač odnosno član privrednog društva koji je u radnom odnosu u tom privrednom  društvu čiji je osnivač, steklo u periodu od 1.1. do 30.4.2020. godine zasnivanjem radnog odnosa. Taj rok je pomeren na 5.jul 2020. zbog COVID-19.
  
  
• Lice koje je u periodu od 1.1.2019. do 30.4.2020. godine nije imalo status:
  
  

1. Osiguranika zaposlenog,
2. Osiguranika samostalnih delatnosti kao preduzetnik,
3. Osiguranika samostalnih delatnosti koji je osnivač odnosno član privrednog društva koji je u radnom odnosu u tom društvu.
   
   

A status zaposlenog ili zaposlenog osnivača ili člana steklo u periodu od 01.5. do 31.12.2020. godine zasnivanjem radnog odnosa.

• Lice koje u periodu od 1.1.2019. do 31.12.2021. godine nije imalo status:
  
  

1. Zaposlenog,
2. zaposlenog u društvu čiji je osnivač ili član,
3. a jeste imao status preduzetnika
   
   

Ukoliko je status zaposlenog, odnosno zaposlenog u društvu čiji je član ili osnivač , stekne u periodu od 1.1.do 30.4.2022. kod poslodavca koji je na dan 31.12.2020. godine imao najviše tridesetoro zaposlenih.

Kvalifikovanim novozaposlenim licima ne smatraju se korisnici starosne, prevremene ili invalidske penzije. Dok kod korisnika porodične penzije nije smetnja.

Jednom stečeni status kvalifikovanog novozaposlenog lice nosi sa sobom kod narednog poslodavca. Pa ako naredni poslodavac ispunjava uslove u vezi povećanja broja zaposlenih i on može koristiti olakšicu.

Olakšica iznosi:

1. 50% poreza i 75% PIO za zarade isplaćenje od 1.1.do 31.12.2023.
2. 40% poreza i 65% Pio za zarade u isplaćene od 1.1. do 31.12.2024.
3. 30% poreza i 55% PIO za zarade isplaćenje od 1.1. do 31.12.2025.
   
   

Poslodavac ima pravo da koristi olakšicu kod isplate bonusa i bolovanja do 30 dana. Kod bolovanja preko 30 dana poslodavac nema pravo na korišćenje olakšice dok kod povrede na radu ima pravo korišćenja ove olakšice. Ukoliko dođe do porodiljskog odsustva, nakon povratka može se nastaviti sa korišćenjem olakšice.

Gubitak prava na korišćenje olakšice: Ako poslodavac smanji broj zaposlenih u odnosu na 31.12.2019. prestankom radnog odnosa lica koje se ne smatra kvalifikovanim novozaposlenim licem gubi pravo za korišćenje olakšice za onaj broj kvalifikovanih novozaposlenih lica za koliko je smanjen broj zaposlenih u odnosu na 31.12.2019. Prvo gubi oslobođenje za ono lice sa kojim je ranije zasnovao radni odnos.

Olakšice iz člana 21.z ZPDG

Koje su olakšice i subvencije kod zapošljavanja u ovom članu?

Poslodavac koji zasnuje radni odnos sa novozaposlenim licem oslobađa se obaveze plaćanja 70% obračunatog i obustavljenog poreza i 100% doprinosa za obavezno penzijsko i invalidsko osiguranje na teret zaposlenog i na teret poslodavca za zaradu novozaposlenog lica isplaćenog zaključno sa 31.12.2024.

Novozaposlenim licem smatra se lice koje je u periodu od 01.01.2019. do 28.2.2022. godine nije imalo status:

• Zaposlenog,
• Preduzetnika,
• Zaposlenog u društvu čiji je osnivač ili član
  
  

A stekao je status zaposlenog, zaposlenog u društvu čiji je osnovač ili član u periodu od 01.3 do 31.12.2022. godine i ostvaruje mesečnu bruto zaradu veću od  76.500,00.

Kada lice stekne status novozaposlenog lica taj status može preneti i kod drugog poslodavca pod uslovom da mu zarada nije niža od 76.500,00.